WERKWIJZE, BEHANDELPROCES, BEHANDEL METHODES, GROEPSBEHANDELING

THE TREATMENT

werkwijze



Kortdurend Behandelen:

In mijn praktijk bied ik meestal kortdurende behandelingen aan van -naar behoefte- enkele weken tot 3 maanden (ook wel generalistische zorg genoemd). In een enkel geval biedt ik een langere behandeling aan in de specialistiche zorg bij extreme stress en traumatisering, alleen daarvoor heb ik in mijn kleine praktijk weinig plaats helaas. Meestal help ik dan met doorverwijs ideeen naar instellingen of vrijgevestige collegae die misschien plek hebben. Er is echter bekend dat ook bij complexere hardnekkige problematiek, mensen goed geholpen kunnen zijn met kortdurende behandeling om weer in ontwikkeing te kunnen komen die zij vervolgens goed zelf kunnen voortzetten.

U kunt hierover zelf nalezen op internet bijvoorbeeld in het artikel dat hierover geschreven is in het Tijdschrift voor Gedragstherapie

https://www.tijdschriftgedragstherapie.nl/scripts/shared/artikel_pdf.php?id=TG-2020-2-4

   

De behandelingen zijn transdiagnostisch:

hiermee wordt bedoeld dat de algemene/generieke krachtig makende factoren worden toegepast die bij alle diagnoses bruikbaar zijn. Dit zijn helpende factoren zoals

-stressmanagement door emoties meer te leren begrijpen en te leren herkennen en reguleren,

-communicatie verbetering,

-ontwikkeling en verdieping van steunende relaties (partnerrelaties en of vriendschappen),

-concrete zingevende levensopbouw

-en vergroten van discipline om zaken voor elkaar te krijgen en dergelijke.

Een diagnose is naar mijn mening niet meer dan een wat vage beschrijving van een aantal symptomen die weinig helpend is bij het gedetailleerd analyseren van wat er nou echt aan de hand is. En het is vaak ook niet helpend bij formuleren van heel precieze concrete realistisch haalbare therapiedoelen met betrekking tot die krachtig makende factoren.   

   

concrete haalbare doelen:

Deze kortdurende transdiagnostische zorg is dan ook gericht om mensen -op heel concreet haalbare wijze- weer een stuk in hun kracht te zetten en om de gestagneerde ontwikkeling weer op gang te brengen. Het doel is dat u vervolgens zelf die ontwikkeling na therapie verder kan vervolgen, zoals we allemaal aan het doorleren zijn.


Herwinnen van eigen regie:

In de kortudurende transdiagnostische behandelingen ligt de naduk op het leren nemen van de eigen regie over uw behandeling.

Omdat ik gespecialiseerd ben in de zeer ernstige complexere trauma behandelingen (die ik elders in teamverband in een instelling doe) kan ik veel kennis inbrengen en goed met u meedenken om u op weg te helpen. U bent echter degeen die het meest van uzelf weet en van wat u wilt. U zult dan ook zoveel mogelijk gestimuleerd worden om -uiteraard met hulp van mij- steeds meer zelf uw behandeling vorm te geven om te leren anderen in uw eigen leven bij uw ontwikkeling te betrekken. Dat helpt namelijk om weer zelfvertrouwen in uw eigen leven terug te krijgen. Dit zogeheten gevoel van zelfeffectiviteit blijkt een belangrijke succesfactor van therapie te zijn.

-Ook bouwt u tijdens de behandeling een 'toolbox' op met in de behandeling geleerde werkwijzes. Deze toolbox vat u met mij samen in de (een na-) laatste sessie zodat u zeker weet dat u deze kan meenemen voor na de therapie.

-En voor vragen blijf ik ook na behandeling uiteraard bereikbaar.




Het behandelproces


Intake fase:

In de eerste twee intake gesprekken wordt de hulpvraag vertaald naar concrete realistisch haalbare doelen. Maatwerk dus, Door het hebben van concrete doelen kunt u ook tijdens uw therapie volgen hoe ver u al gevorderd bent met het behalen ervan.

Ik behandel niet zozeer het 'hokje' van de diagnose maar help mensen graag weer op weg. Diagnoses zijn naar mijn mening veel te algemene vage beschrijvingen die meestal niet helpen om uw gewenste doelen te bereiken. In deze beginfase leert u beter uw emoties herkennen en begrijpen.

Vorm en frequentie:

De behandeling start vaak wekelijks hoewel eens per twee weken bij start ook soms voorkomt, afhankelijk van hoeveel therapie ervaring u al heeft en van uw agenda ruimte. 

Veranderfase deel 1

Vier sessies na de intake start in principe de veranderfase. Hier ligt de nadruk meer op daadwerkelijk gedrag veranderen.  Daarbij krijgt u toegang tot zogeheten e-health (electronic health), bestaande uit toegang tot Therapieland. Hierin staan modules vol theorie en oefeningen zodat u buiten de sessies de stof kan nalezen en kan werken aan uw gewenste doelen. Ook doe ik samen met u enkele apps downloaden op uw telefoon voor emotie regulatie, slaap en eventueel voor taakdiscipline. Tevens wijs ik u op interessante literatuur.

Aanvankelijk heb ik in deze fase nog een coachende rol om te helpen herkennen wat er thuis en in de sessies gebeurt. 

In dit deel van de veranderingsfase vult u de  SQ48 klachten vragenlijst in ter evaluatie van de verbeteringen.

Veranderfase deel 2

Wat verderop in de veranderfase, meestal na 8 sessies, leun ik steeds meer achterover. Hierdoor versterkt uw zelfvertrouwen doordat u merkt dat u uw eigen procesgang snapt en thuis zelf kan voortzetten. Iedere sessie schrijf ik met u een samenvatting die u toegestuurd krijgt. De tools die u zelf toepast verzamelt u telkens in een zogeheten 'toolbox'. 

Vorm en frequentie:

Vaak wordt in dit latere deel van de veranderfase overgegaan op een afspraak frequentie van eens in de twee weken omdat de verandering uit zichzelf voldoende loopt en niet iedere week bijsturing hoeft.

Eindfase

meestal na 10 a 12 sessies verzamelt u alle tools en interventies tot een complete toolbox waarmee u uw ontwikkeling kunt voortzetten. En u houdt volledig toegang tot uw Therapieland modules.

    Tevens vult u voorafgaande aan de laatste sessie ter evaluatie van uw vooruitgang de SQ-48 klachtenlijst weer in en ook de CQI voor een beoordeling van de therapeut. Maar ook tijdens de behandeling bent u uitgenodigd om u wensen en bezwaren te uiten. Dit kan bijdragen aan elkaar begrijpen en aan het zelf goed bijsturen van uw proces.

   Ook na therapie hoeft u niet er alleen voor te staan in uw proces. Regelmatig ziet men dat clienten tijdens hun behandeling mensen hebben leren kennen die ook over hun eigen ontwikkelingsproces willen praten en elkaar daarbij willen steunen. Dat kunnen kennissen of vrienden zijn met wie u bent gaan praten over uw behandeling. Sommigen zoeken aansluiting bij anonieme zelfhulpgroepen of nemen een coach in de hand voor nog wat specifiekere beroepsmatige en praktische begeleiding. Tijdens behandeling is hier al ruim aandacht voor, zodat u goed beslagen ten ijs bent voor na de behandeling. 



Behandelmethodes en interventies


Cognitieve Gedragstherapie (CGT)

Het meest maak ik gebruik van cognitieve gedragstherapie (CGT) interventies. CGT interventies zijn namelijk het meest gericht op directe gedragsverandering. Dit gebeurt via gedragsexperimenten en door verminderen van daarbij stagnerende gedachtes. Ook is CGT sterk gericht op het versterken van de helpende kernovertuigingen om dat nieuwe gedrag beter te kunnen uitvoeren. Kernovertuigingen zijn algehele globale overtuigingen over uzelf, anderen en uw toekomst die sterk als waar worden ervaren, vooral als dat overmatig gestresste overtuigingen zijn.

Specifieke CGT Interventies zijn bijvoorbeeld gedachten-dagboeken en slimme uitdaagvragen. Daarbij kunnen ook anderen u vaak met verassende inzichten helpen. En dan zijn er de geroemde Gedragsexprimenten waarmee u gedragsmatige oefeningen ontwerpt om negatieve overtuigingen te falsificeren/ontkrachten en waardoor u positieve overtuigingen versterkt. Dit kan bijdragen aan het vervolgns opstellen en voelbaar formuleren van positievere evenwichtige gebalanceerde completere zienswijze op uzelf (Padewski).

   

EMDR (Eye movement desensitisation and cognitive restructuring) 

EMDR trauma technieken kunnen soms ingezet worden als nare ervaringen toch nog die negatieve overtuigingen te hardnekkig bemoeilijken om een ontwikkeling te starten naar gedragsverandering.

Veel mensen denken dat je dan alles moet gaan verwerken maar dat hoeft niet; EMDR is alleen bedoeld om een stagnatie van die ontwikkeling eraf te halen. Daarna kan de ontwikkeling van gedragsverandering weer zelf verder gedaan worden. 

   

Schematherapie

Schematherapie is een uitbreiding van CGT interventies met meer nadruk op het bewerken van hevige gevoelens die verbonden zijn aan hardnekkige geautomatiseerde / onbewuste patronen van negatieve gevoelens, overtuigingen en gedragingen.

Dit wordt gedaan met zogeheten experientiele ofwel ervaringsgerichte interventies zoals de geroemde stoelen technieken of imaginaire rescriptings. Bij stoelentechnieken worden de veeleisende en zelfstraffende of schuldig voelende kanten op een aparte stoel gezet om die stevig aan te pakken vanuit de client stoel. Of er kan imaginaire rescripting toegepast worden. Hierbij doet de client middels verbeelding/fantasie/imaginatie, de oude situaties herbeleven maar gaat die situties dan vooral ook rescripten, wat het helemaal herschrijven/rescripten is.  

   

Psychoanalytische psychotherapie

Psychoanalytische psychotherapie beoogt hetzelfde te bereiken als schematherapie interventies maar op een wat andere manier. Er is nog wat meer nadruk op het analyseren van wat er in de therapiekamer zelf gebeurt aan negatief geladen of te positief geladen projecties van de client op de therapeut (en op de  tegenoverdracht gevoelens daardoor bij de therapeut). Dit kan optreden als een client heel erg verwacht dat de therapeut waarschijnlijk net zo zal reageren als of gelijk zal zijn als een vroegere opvoeder met de moeilijke aspecten daarvan. Ik noem dat het 'Ziejeweldaargaanweweer'-effect. Een hele fijne supervisor van me noemde dat het Ziejewllisme.

Dan nog kan een client naturlijk deels gelijk hebben met die projectie maar vaak voelt een therapeut dat die in een rol geduwd wordt die die eigenlijk niet is. Dat is helemaal niet erg als dat gebeurt want het kan juist informatie aan client geven over hoe die onbedoeld misschien wel zaken aan het herhalen is van vroegere eraringen en dat buiten de sessies in diens eigen leven misschien ook doet. 

    Dat begrijpen van het contact gebeurt met schematherapie interventies ook. Echter daarbij vindt er meer uitleg door de therapeut plaats over deze projecties/ onderlinge schema triggeringen. Bij psychoanalytische psychotherapie interventies is, naar mijn ervaring, de therapeut minder snel helpend en zal minder over zijn eigen gevoeligheden vertellen, om zo de frustraties bij client over het contact met de therapeut meer op te laten lopen en daardoor juist meer voelbaar te krijgen. Hierdoor kunnen bij analytisch georienteerde interventies naast angstige gevoelens ook de boze gevoelens meer naar boven komen bij sommige clienten. En dat kan weer flinke veranderingsgerichte energie opleveren. 

    Psychoanalytische psychotherapie interventies zijn bijvoorbeeld; de geroemde langere stiltes laten vallen zodat client de frustraties meer zelf leert voelen jegens de therapeut. Een andere interventie is het bevragend duiden van die gevoelens door de therapeut. Later zal een client snel zelf duiden wat er aan interne gevoelens spelen jegens therapeut en wat dat over zichzelf zegt.  Nog een andere interventie is het soms even stevig confronteren met tegenstrijdigheden in de uitingen en gedragingen van client.. Dit kan best even boosheden bij een client op kunnen roepen over de therapeut.  Hierdoor kan soms de boosheid die client had op vroegere anderen weer herinnerd worden en meer gevoeld kunnen worden. Dit kan veel functionele inzichten bij een client geven. Ook kan de energie van de boosheden -en van de verdrieten die dan vaak eveneens naar boven komen- juist extra sterk voeling veroorzaken met wie die eigenlijk echt is onder die aangeleerde geautomatiseerde / onbewuste facades / afweer /beschermingsmechanismes.

Alle therapie soorten zijn overigens ongeveer even effectief, zo blijkt uit onderzoek.


Kortom, er kan een breed scala van interventies ingezet worden om die generieke/generalistische factoren te versterken. Hiermee kan u binnen de afgesproken behandelduur de eigen krachtigheid versterken. De toolbox vol met deze interventies die verzameld worden tijdens therapie, kunnen dan vervolgens helpen om de ontwikkeling na therapie door te zetten.


Richtlijnen

De boven benoemde interventies zijn wel allemaal volgens de meest recente onderzochte richtlijnen. Hierin staan aanbevelingen op wetenschappelijke basis voor passende behandelmethodes (richtlijnendatabase.nl).

En voor clienten zijn deze richtlijnen evidence based richtlijnen in heel begrijpelijke taal uitgelegd in zogeheten Zorgstandaarden (ggz-standaarden.nl).

Zo blijkt er ook dat er steeds meer wetenschappelijk evidentie is dat ook bij de zwaardere problematiek een dergelijke kortdurende aanpak vaak al voldoende is om een client weer op weg te helpen om de eigen ontwikkeling voort te zetten.  (kortdurendbehandelen.nl). 


Specialistische behandeling

Als er ernstige traumatisering speelt dan is enkele maanden behandeling soms tekort en kan ik u helpen met verwijs ideen naar gesprecialiseerde trauma instituten. Heel soms kan ik dan een iets langere specialistische behandeling aanbieden (3 a 6 maanden).  Behandeling is dan  gericht zijn op verwerken van ernstige opvoedingsgerelateerde en trauma gerelateerde trauma's.        Omdat ik echter een kleine eigen praktijk voer kan ik dit slechts bij uitzondering doen en alleen als als u daarmee dan ook voldoende geholpen bent.

Tijdens de eerste intake wordt samen met u bepaald  of u niet beter meteen naar een specialistisch instituut voor trauma verwezen kan worden.  


Ook is er de mogelijkheid voor groepsbehandeling. Daarbij dient u wel een relatief kleine eigen bijdrage te betalen aangezien dat een ongecontracteerde instantie betreft (het bedrag is afhankelijk van het aantal groepsgenoten, berekend in het officiele electronischclienten dossier volgens verzekeringsnormen) 


MIJN FAVORIETE BOEKEN

In vijf stappen uw Patronen Doorbreken /

Breaching through negative thinking patterns

Van Genderen


Houd me vast/Veilig verbinden

Sue Johnson


Psychoanalytic diagnosis. McWilliams